Organisaties die snel groeien doen het goed. Dat is althans de aanname die de meeste mensen gebruiken wanneer ze naar snel groeiende organisaties kijken. Snelle groeiers creëren werkgelegenheid en economische meerwaarde en zorgen er zelfs voor dat we allemaal een beetje durven dromen over ons eigen grote succes. Wat we echter meestal niet zien, is hoe die organisaties zo snel groeien.
We herinneren ons allemaal nog wel de winkels van Free Record Shop in het straatbeeld die op een gegeven moment als paddenstoelen uit de grond schoten. Elke centrumstad had wel een Free Record Shop. De winkels zijn echter even snel – zoniet sneller – verdwenen als dat ze geopend zijn. Recent zien we een gelijkaardige – zij het minder ingrijpende – evolutie bij Blokker.
Beide voorbeelden worden door experts voornamelijk toegeschreven aan de disruptie. In het geval van Free Record Shop werden cd’s minder en minder gekocht en werden ze overspoeld door online winkels als toen proxis.be en nu bol.com. Ondertussen is het zeker zo dat de wereldwijd gegenereerde omzet uit online muziekdiensten hoger ligt dan die uit de verkoop van cd’s. Op het ogenblik van de vrije val van Free Record Shop was dit nog niet het geval. Ook voor Blokker zeggen experts dat het voornamelijk de digitale disruptie en het achterop hinken op dat vlak is dat er voor gezorgd heeft dat winkels dicht gaan. Natuurlijk is er een wezenlijk verschil tussen beiden: Free Record Shop vroeg het faillissement aan, Blokker niet.
We gaan niet ontkennen dat de disruptie een belangrijke - en waarschijnlijk bepalende - externe factor is in beide voorbeelden. Het zou ook maar vreemd zijn moesten we als strategy consultants anders gaan beweren. Echter, wij weten dat snel groeien niet noodzakelijk goed is. Het is daarom interessant naar de onderliggende (interne) factoren te kijken die het verdwijnen van de markt kunnen verklaren. Bijkomend kunnen die factoren als leidraad dienen voor de snel groeiende organisaties van vandaag om snel én gezond te groeien enerzijds en onvoorziene disruptie op te vangen anderzijds. Één van die belangrijke interne factoren is de wijze waarop waarde wordt gecreëerd.
Ontdek hoe wij meerwaarde voor uw organisatie creëren.
Free cash flow
U weet net als wij dat groei en waardecreatie niet dezelfde dingen zijn. Groei is de relatieve toename in revenues ten opzichte van het vorige jaar. Waardecreatie is een positieve verandering in free cash flow. De business valuators, private equity firms en andere investeerders maken bijvoorbeeld gebruik van discounted cash flow analyses om de waarde van een organisatie te bepalen. Discounted cash flow gaat expliciet uit van de beschikbare (en voorspelde) free cash flow, groei en de return on invested capital (ROIC). Het is dat samenspel tussen groei en ROIC dat waarde creëert.
Hoewel discounted cash flow voornamelijk gebruikt wordt om de waarde van een organisatie (of project) te beoordelen bevat het bijzonder waardevolle informatie voor snelle groeiers. De aandacht voor het creëren van reserves. De lessen die verscholen zitten in het samenspel tussen groei en ROIC zijn essentieel. Snel groeien zonder in te zetten op goede returns creëert geen waarde. Integendeel de kans bestaat zelfs dat er waarde vernietigd wordt waardoor er op termijn negatieve neveneffecten bestaan. Het omgekeerde is eveneens waar. Uitzonderlijke ROIC zonder dat er ingezet wordt op groei creëert evenmin grote waarde.
Snelle groeiers doen er daarom goed aan de investeringen die ze doen te monitoren in termen van een al dan niet positieve verandering in free cash flow. Een eenvoudige formule als: de winst na belastingen (WNB) vermenigvuldigd met de invers van de groei (g) gedeeld door de return op het geïnvesteerde kapitaal (ROIC) geeft reeds waardevolle inzichten over de free cash flow. De formule kan ook uitgedrukt worden als FCF=WNB*(1-g/ROIC).
Free cash flow laat enerzijds toe te evalueren wat de effectieve waarde is die gecreëerd wordt en geeft inzichten in de investeringen die kunnen gedaan worden en welk risiconiveau daarbij kan getolereerd worden.
De opmerkzame lezer zal waarschijnlijk denken dat er niet altijd vrij beschikbare cash nodig is om te groeien en dat kapitaal om te groeien ook op andere manieren kan gevonden worden zoals door leningen of durfkapitaal. Dat klopt. Echter, belangrijk is dat er ingezet wordt op ROIC. De zogenaamde kapitaalstructuur van een organisatie kan er eveneens voor zorgen dat de groei de verkeerde kant op gaat. Het mooie aan de discounted cash flow analyse is dat er door middel van de gewogen gemiddelde kost van kapitaal hier impliciet rekening mee wordt gehouden en de berekende waarde onafhankelijk is van wijzigingen in kapitaalstructuur.
Praktisch
De focus op free cash flow en de combinatie van groei en ROIC is voor vele ondernemers en snelle groeiers een ver-van-mijn-bedshow. Toch is het waken over de wijze van groeien belangrijk om reserves te creëren die u toelaten aan R&D te doen en in te spelen op veranderingen in de markt zoals de digitale disruptie.
Het meest praktische wat u kan doen is regelmatig meten en opvolgen. Hoewel vaak wordt aangenomen dat dit kan door het opzetten van vernuftige systemen die alle juiste parameters monitoren. Dit zijn natuurlijk belangrijke instrumenten om te kunnen monitoren. Echter, u mag nog over de meest moderne en high tech systemen beschikken, als er niets met de data gedaan wordt, heeft het geen zin. Ermee aan de slag gaan is voornamelijk een verhaal van leiderschap, mindset en coaching.
Recent was ik bij een potentiële cliënt die een strategische analyse van de omgeving wilde uitvoeren om nieuwe strategische keuzes te maken en de benodigde organisatievaardigheden op die keuzes te aligneren. Zijn grote vrees was dat - na mijn focus op een datagedreven analyse - er nieuwe systemen zouden moeten komen om alles te kunnen monitoren. Na een aantal vragen bleek echter dat alle gegevens in de organisatie voorhanden zijn maar dat er niets mee gebeurt. Meet u weleens de waarde die u creëert of heeft u geen idee hoeveel u laat liggen?
