Terug naar inzichten

De Kost van Kapitaal

Bij Moniquet & Company sturen we erg op Economic Profit. Economische winst. Die winst houdt niet alleen een cash component in, maar houdt ook rekening met de kost van het kapitaal. Naar onze mening is die kost van het kapitaal in private, niet beursgenoteerde bedrijven één van de meest onderschatte en onderbenutte parameters om in uw waardecreatie rekening mee te houden. In tal van ondernemingen is het concept niet gekend. Toch is het een cruciale factor om het risico van uw onderneming en de werkelijke kost van uw ingezette kapitaal te begrijpen.

Theoretisch bestaat de kost van het kapitaal uit drie onderdelen: de kost van het eigen vermogen, de kost van het vreemd vermogen en het werkelijke belastingvoordeel dat het aangaan van schulden creëert. Die laatste is belangrijk. Het Modigliani Miller theorema leert ons immers dat in een wereld zonder belastingen de kost van het kapitaal gelijk blijft, ongeacht hoe de onderneming is gefinancierd (hetzij 100% met eigen vermogen, hetzij 100% met vreemd vermogen, hetzij met een mix). In een wereld waarin belastingen bestaan, zorgen aftrekbare interesten op schulden ervoor dat de belastingdruk verlaagd kan worden. Dit verlaagt de kost van het kapitaal. De kost van het kapitaal is vervolgens een gewogen gemiddelde van de kost van het eigen vermogen en de kost van het vreemd vermogen vermenigvuldigd met het werkelijke belastingvoordeel. Dit blijft natuurlijk erg theoretisch. Wat betekent dit in de praktijk?

Neem een ondernemer die een private supermarkt uitbaat en een nieuw gebouw plaatst. Het gebouw kost 1.000.000 euro. 800.000 euro daarvan wordt geleend bij de bank aan 5%. Voor het gemak van tellen gaan we ervan uit dat de kost van het vreemd vermogen 40.000 euro is. De ondernemer voorziet zelf 200.000 euro aan financiering. Hier wordt het principe van de kost van het kapitaal interessant. Op de 200k die de ondernemer zelf voorziet moet een aanzienlijk rendement gemaakt worden om zijn of haar risico af te dekken. Immers, indien de ondernemer diezelfde 200k in minder risicovolle beleggingen investeert, is er meer zekerheid van rendement. 200k in staatsobligaties geeft zo goed als gegarandeerd rendement. Meer risicovol beleggen op de beurs levert op lange termijn gemiddeld 6% tot 8% rendement op. De nieuwe supermarkt geeft geen garanties. Of alleszins veel minder. Het risico is dus hoger. En dat risico moet gecompenseerd worden. Hoewel er fijnmazige modellen bestaan om de kost van het eigen vermogen in private ondernemingen te berekenen, kunnen we voor dit voorbeeld kort door de bocht stellen dat gegeven het risico de kost rond 15% ligt. Abstractie makend van belastingen ligt de kost van het kapitaal voor onze supermarktondernemer gemiddeld gewogen op 7% (20% eigen vermogen * 15% + 80% vreemd vermogen * 5%).

1. ROIC

Wat betekent dit voor de ondernemer? Ten eerste weet onze ondernemer nu dat hij of zij minstens 7% rendement op het geïnvesteerd kapitaal (ROIC) zal moeten genereren om geen waarde te vernietigen. Dat is niet weinig.

2. Hoe rendement genereren

Bovendien kan onze ondernemer nu beginnen nadenken over hoe dat rendement gegeven de aard business best gegenereerd wordt. Moet hij of zij vooral op omzet per vierkante meter gaan inzetten of zal EBIT per vierkante meter belangrijk zijn?

3. Optimale financiering

Tenslotte kan de ondernemer gaan nadenken over hoe de optimale financiering van de nieuwe supermarkt er moet uitzien, gegeven het rendement dat hij of zij verwacht te genereren. Stel dat simulaties uitwijzen dat 6% ROIC het hoogst haalbare is. Dan kan het interessant zijn voor 100% vreemd vermogen te gaan. Rekening houdende met het belastingvoordeel zal dit de kost van het kapitaal verlagen, waardoor er met 6% ROIC toch waarde zal worden

De kost van het kapitaal is een essentieel concept in waardecreatie. Dit licht nog maar een tipje van de sluier. Benieuwd naar welke stappen u hier nog in kan zetten en wat dit in de praktijk voor u zou kunnen betekenen? Neem dan zeker contact met ons op via info@moniquetandcompany.com of 011 41 71 81 en we luisteren met plezier in alle discretie naar uw uitdagingen.